Σε προηγούμενη ανάρτηση (διάβασε εδώ) αναφερθήκαμε στην ομάδα των συμπολιτών μας που ερεύνησε, ανέπτυξε και πρόκειται να παράγει τον λειτουργικό και φθηνό ηλιακό φούρνο. Σήμερα δημοσιεύουμε αναλυτικότερα, όπως είχαμε υποσχεθεί, τα τεχνικά χαρακτηριστικά αυτής της απλής, αλλά τόσο αποτελεσματικής μαγειρικής συσκευής, που υπόσχεται παρασκευή φαγητού από την ελληνικό ήλιο, με μηδενικό κόστος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αλλά τεράστιο όφελος για το περιβάλλον.
 |
| Από τη συμμετοχή της κολεκτίβας "Αυτάρκεια" στο Εναλλακτικό Φεστιβάλ Αλληλέγγυας και Συνεργατικής Οικονομίας, που έγινε τον Οκτώβρη στο Ελληνικό. Ο ηλιακός φούρνος έκανε εξαιρετική εντύπωση και ήδη κέρδισε τις πρώτες παραγγελίες. |
Cook'n'go - Φορητός ηλιακός φούρνος
Συχνές ερωτήσεις - απαντήσεις
Τί είναι ο φορητός ηλιακός φούρνος;
Ο ηλιακός φούρνος, είναι μία "συσκευή" μαγειρέματος που λειτουργεί αποκλειστικά με τον ήλιο. Ο συγκεκριμένος φορητός τύπος Cook'n'go, είναι πτυσσόμενος και γι'αυτό μπορεί να μεταφέρεται εύκολα. Επιπλέον απαιτεί ελάχιστο χώρο αποθήκευσης όταν δεν χρησιμοποιείται.
Πώς λειτουργεί;
Η ενέργεια που εκπέμπει ο ήλιος στη Γη φτάνει τα 1000 watt ανά τετραγωνικό μέτρο. Αυτήν ακριβώς την ενέργεια χρησιμοποιούν οι ηλιακοί θερμοσίφωνες και τα φωτοβολταϊκά. Η ηλιακή ακτινοβολία συλλέγεται με κάτοπτρα και ανακλαστήρες σε ένα θερμοθάλαμο. Εκεί, εξαιτίας της θερμομόνωσης του θαλάμου, η θερμότητα παγιδεύεται και, όπως συμβαίνει με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η θερμοκρασία αυξάνεται. Ο ηλιακός φούρνος δεν χρειάζεται καμία άλλη πηγή ενέργειας για να λειτουργήσει -ο ήλιος είναι ό,τι χρειάζεται. Επίσης, είναι δυνατόν να ψήσει και με παροδική συννεφιά, εφόσον αυτή δεν υπερβαίνει τα 20 λεπτά στη μία ώρα. Στην Ελλάδα η ηλιοφάνεια φτάνει τις 300 ημέρες το χρόνο.
Πού μπορώ να τον χρησιμοποιήσω;
Ο φορητός ηλιακός φούρνος, είναι πτυσσόμενος και μπορεί να μεταφέρεται εύκολα για χρήση στην παραλία, την εξοχή, το κάμπινγκ. Φυσικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στο σπίτι, στο εξοχικό, στη βεράντα, στο μπαλκόνι, την ταράτσα.
Γιατί να χρησιμοποιήσω φορητό ηλιακό φούρνο;
Με τον φορητό ηλιακό φούρνο μπορούμε να κάνουμε οικονομία σε χρήματα για ενέργεια, όπως ηλεκτρικό ρεύμα, ξύλα, κάρβουνα κ.ά., ενώ ταυτόχρονα δεν επιβαρύνουμε το περιβάλλον.
Μερικά από τα πλεονεκτήματά του είναι:
- ζυγίζει λιγότερο από ένα κιλό
- έχει το μέγεθος ενός λάπτοπ (όταν είναι διπλωμένος, για αποθήκευση και μεταφορά)
- είναι ασφαλής στη χρήση του (δεν μπορεί να καεί κάποιο μικρό παιδί που θα έχει την περιέργεια να τον πιάσει),
- μαγειρεύει ό,τι μπορεί να μαγειρευτεί και σε ηλεκτρική κουζίνα (εκτός από τηγανητά)
- δεν μπορεί να στεγνώσει ή να κάψει το φαγητό (διατηρεί όλα τα υγρά και τους χυμούς του φαγητού)
- δεν χρειάζεται επίβλεψη ή επανατοποθέτηση σε σχέση με τον ήλιο
- δεν καταστρέφει τις βιταμίνες των τροφών (αφού η θερμοκρασία, μέσα στη γάστρα, δεν ξεπερνά τους 120ο C)
- δε ζεσταίνει το χώρο της κουζίνας στο σπίτι, που ειδικά το καλοκαίρι γίνεται αφόρητη
- είναι εύκολο στη χρήση από τον οποιονδήποτε
 |
| Η θερμοκρασία την οποία μπορεί να πιάσει ο ηλιακός φούρνος. |
Ακόμα:
- δεν χρειάζεται καμία επιπλέον πηγή ενέργειας (εκτός από τον ήλιο)
- εξοικονομεί περίπου 3 κιλά CO2 σε κάθε μαγείρεμα (1 τόνο το χρόνο*)
- μπορεί να εξοικονομήσει περίπου 150 ευρώ το χρόνο* (με το ΦΠΑ), για ηλεκτρικό ρεύμα
*Οι υπολογισμοί αναφέρονται για αποκλειστική χρήση του φούρνου σε 300 ημέρες από τις 365 του χρόνου. Επίσης για το οικονομικό όφελος έχει υπολογιστεί η τρέχουσα τιμή του ρεύματος και όχι αυτή που έχει εξαγγελθεί πως θα ισχύσει σύντομα. Για τους υπολογισμούς έχουν χρησιμοποιηθεί οι μέγιστες τιμές.
Πόσες εκδόσεις φορητού ηλιακού φούρνου Cook'n'go είναι διαθέσιμες;
Υπάρχουν δύο εκδόσεις:
1. Φορητός ηλιακός φούρνος με γάστρα
2. Φορητός ηλιακός φούρνος
Τί περιλαμβάνεται στην κάθε έκδοση;
Και οι δύο εκδόσεις περιλαμβάνουν:
- το πάνελ - συλλέκτη της ηλιακής ακτινοβολίας
- 2 σακούλες ψησίματος με 4 κλιπς, μέσα στις οποίες τοποθετείται η γάστρα
- σχάρα υπερύψωσης της γάστρας, για καλύτερο ψήσιμο και από κάτω
- τσάντα μεταφοράς, που χωράει και τη γάστρα
Στην πρώτη έκδοση παρέχεται και η κατάλληλη γάστρα (μαύρη εμαγιέ αλουμινίου 34x22cm με καπάκι). Η δεύτερη έκδοση απευθύνεται σε όσους έχουν ήδη κατάλληλο σκεύος ή επιθυμούν να φροντίσουν μόνοι τους για την προμήθειά του.
Πού είναι ο θερμοθάλαμος στο φορητό ηλιακό φούρνο;
Το ρόλο του θερμοθάλαμου στο φορητό ηλιακό φούρνο, τον παίζει η σακούλα ψησίματος. Η σακούλα πρέπει να είναι καλά κλεισμένη και μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί πολλές φορές, μέχρι να θαμπώσει πάρα πολύ ή να σκιστεί. Για εγγυημένα αποτελέσματα, προτείνεται η χρήση 2 σακούλων ψησίματος, η μία μέσα στην άλλη.
Γιατί χρειάζεται σχάρα υπερύψωσης;
Παρότι ο φορητός ηλιακός φούρνος μπορεί να μαγειρέψει και χωρίς αυτήν, έχει παρατηρηθεί μετά από πολλές δοκιμές ότι το ιδανικό ψήσιμο επιτυγχάνεται όταν το σκεύος (γάστρα) δεν ακουμπά πάνω στο πάνελ και πιο συγκεκριμένα όταν βρίσκεται 5 - 6 πόντους ψηλότερα από αυτό. Ο λόγος είναι ότι, έτσι, επιτρέπεται η κυκλοφορία του θερμού αέρα και στο κάτω μέρος της γάστρας, ψήνοντας το φαγητό και από κάτω. Προσοχή: η σχάρα υπερύψωσης, πρέπει να τοποθετείται μέσα στις σακούλες.
Ποια είναι η κατάλληλη γάστρα;
Κατάλληλο για τον φορητό ηλιακό φούρνο, είναι κάθε σκεύος που μπορεί να θερμανθεί εύκολα και γρήγορα. Την καλύτερη συμπεριφορά για αυτές τις απαιτήσεις έχουν σκεύη μεταλλικά, μαύρα, με λεπτά τοιχώματα και καλά εφαρμοστό καπάκι. Σκεύη με ανοιχτόχρωμη εξωτερική επιφάνεια, ανακλούν πολύ περισσότερη ακτινοβολία από αυτή που απορροφούν. Η ιδανική γάστρα είναι μαύρη, αλουμινίου με καπάκι από ίδιο υλικό. Λόγω της εξάρτησης από το μέγεθος της σακούλας ψησίματος, η γάστρα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από το νούμερο 33, με διαστάσεις 34 x 22 εκατοστά.
Ποια είναι η κατάλληλη σακούλα;
Κατάλληλη σακούλα είναι η σακούλα ψησίματος που μπορούμε να βρούμε στα super markets, επειδή αντέχει σε ψηλές θερμοκρασίες. Αυτή η ιδιότητα αποκλείει την αλλοίωση της σακούλας όταν έρθει σε επαφή με την καυτή γάστρα. Οι σακούλες ψησίματος διατίθενται στο εμπόριο σε δύο συσκευασίες: α) 8 σακούλες 35x43 cm και β) ρολό 3 μέτρων, πλάτους 35 cm. Απ'αυτές κατάλληλη είναι η δεύτερη συσκευασία, δηλαδή το ρολό, γιατί μπορεί να κοπεί σε τέτοιο μήκος που να χωράει άνετα τη γάστρα και τη σχάρα. Το ρολό πρέπει να κόβεται σε σακούλες μήκους 58 cm, άρα η κάθε συσκευασία βγάζει 5 σακούλες. Η συσκευασία περιλαμβάνει και ειδικά κλιπς για να κλείνονται οι άκρες. Οι σακούλες και τα κλιπς μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν πολλές φορές πριν χαλάσουν.
Τι θερμοκρασία αναπτύσσει ένας φορητός ηλιακός φούρνος;
Ο φορητός ηλιακός φούρνος, μπορεί να αναπτύξει θερμοκρασία, μέσα στο σκεύος, μέχρι 120ο C. Στο πάνελ δεν αναπτύσσεται θερμοκρασία κι έτσι δεν μπορεί να προκληθεί κανένα έγκαυμα. Το σκεύος όμως χρειάζεται μια πετσέτα για να το βγάλετε από τη σακούλα. Οι γάστρες αλουμινίου αναπτύσσουν υψηλές θερμοκρασίες πολύ γρήγορα, αλλά και κρυώνουν επίσης εύκολα σε ελάχιστα λεπτά.
Είναι αρκετή η θερμοκρασία για να μαγειρευτεί το φαγητό;
Όλοι οι μικροοργανισμοί, τα μικρόβια και τα βακτήρια δεν επιβιώνουν σε θερμοκρασίες άνω των 65ο C. Στους 71ο C παστεριώνεται το φαγητό. Στους 80ο C, το φαγητό μαγειρεύεται. Στους 100ο C βράζει το νερό. Ο φορητός ηλιακός φούρνος, μαγειρεύει στους 95 - 120ο C.
 |
| Το λαδερό μας... |
Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η σακούλα ψησίματος απελευθερώνει σωματίδια επικίνδυνα για την υγεία. Στον φορητό ηλιακό φούρνο, που χρησιμοποιείται η σακούλα ψησίματος, δεν έρχεται σε επαφή με την τροφή. Το φαγητό μαγειρεύεται μέσα στην κλειστή γάστρα.
Δεν μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου μειονεκτήματα. Ποια είναι;
Ο ηλιακός φούρνος, επειδή αναπτύσσει χαμηλότερη θερμοκρασία από αυτή μιας ηλεκτρικής κουζίνας, απαιτεί περίπου διπλάσιο χρόνο μαγειρέματος.
Ο φορητός ηλιακός φούρνος Cook'n'go, εξαιτίας της εξάρτησής του από τη σακούλα ψησίματος, μπορεί να μαγειρέψει μόνο σε σκεύος που χωράει στη σακούλα. Αυτό πρακτικά σημαίνει, πως η ποσότητα του φαγητού που μπορεί να μαγειρευτεί, δεν μπορεί να ξεπερνά το 1 κιλό τη φορά.
Πώς μαγειρεύω;
Για το μαγείρεμα με το φορητό ηλιακό φούρνο, προετοιμάζουμε το φαγητό κανονικά, λαμβάνοντας υπόψη μας τα εξής:
- γενικά βάζουμε λιγότερο νερό
- δεν χρησιμοποιούμε καθόλου νερό, όταν υπάρχουν φρέσκα λαχανικά
- όταν θέλουμε σάλτσα ντομάτας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πελτέ αντί για χυμό ντομάτας
- υπολογίζουμε περίπου τον διπλάσιο χρόνο μαγειρέματος, απ' αυτόν που χρειάζεται σε μια συμβατική κουζίνα
- το κρέας μαγειρεύεται καλύτερα, όταν είναι κομμένο σε μικρά κομμάτια
- βάζουμε όλα τα υλικά μαζί
- η καλύτερη ώρα μαγειρέματος είναι 10 - 2
Πόση ώρα μαγειρέματος χρειάζεται;
Ο χρόνος μαγειρέματος με τον φορητό ηλιακό φούρνο είναι περίπου ο διπλάσιος από αυτόν που απαιτείται σε μια συμβατική κουζίνα. Τα φαγητά στον ηλιακό φούρνο δεν μπορούν να παραβράσουν, να στεγνώσουν ή να καούν. Ο γενικός κανόνας είναι: ξεκίνα νωρίς και μην ανησυχείς για το αν θα παραγίνει ή θα καεί το φαγητό.
Μερικοί συνήθεις χρόνοι μαγειρέματος για 1 κιλό φαγητού, μια ηλιόλουστη μέρα, είναι:
1 - 2 ώρες
- ρύζι
- μακαρόνια
- ψάρι
3 - 4 ώρες
- λαχανικά
- κοτόπουλο (σε κομμάτια)
- κέικ (προθερμαίνουμε το σκεύος μισή ώρα πριν βάλουμε το μίγμα)
4 - 5 ώρες
- πατάτες
- λαδερά
- κρέας (σε κομμάτια)
- ψωμί
5 - 7 ώρες
- μεγάλα κομμάτια κρέας (ψητό)
- ξερά φασόλια
Μπορώ να μαγειρέψω ζυμαρικά;
Για να μην λασπώνουν τα ζυμαρικά, τα ζεσταίνουμε σε ένα σκεύος με λίγο λάδι και σε ένα δεύτερο σκεύος ζεσταίνουμε το νερό. 20 λεπτά πριν φάμε βάζουμε τα ζυμαρικά στο σκεύος με το νερό.
Πρέπει να στρέφω τον ηλιακό φορητό φούρνο συνεχώς προς τον ήλιο;
Δεν είναι απαραίτητο, εφόσον ο φούρνος έχει τοποθετηθεί προς την κατεύθυνση που βρίσκεται ο ήλιος στο μέσο της διάρκειας μαγειρέματος. Για παράδειγμα, αν το μαγείρεμα γίνεται 10 - 2, ο φούρνος μπορεί να τοποθετηθεί εξ αρχής, με κατεύθυνση τη θέση του ήλιου στις 12. Αυτή η πρακτική πρέπει να ακολουθείται για μαγείρεμα χωρίς επίβλεψη, πράγμα που είναι δυνατόν γιατί στον ηλιακό φούρνο δεν μπορεί να καεί ή να στεγνώσει το φαγητό. Ωστόσο, εάν στρέφουμε το φούρνο τακτικά, ακολουθώντας τον ήλιο, μπορούμε να μαγειρέψουμε λίγο πιό σύντομα.
Πότε επιτυγχάνεται ο λιγότερος χρόνος μαγειρέματος;
Ο χρόνος μαγειρέματος είναι λιγότερος, όταν:
- το φαγητό καλύπτει μεγαλύτερο χώρο μέσα στο σκεύος
- το σκεύος είναι μαύρο, με λεπτά τοιχώματα και καλά εφαρμοστό καπάκι
- χρησιμοποιούμε σχάρα ύψους 6cm κάτω από το σκεύος, μέσα στη σακούλα ψησίματος
- χρησιμοποιούμε 2 σακούλες ψησίματος, τη μία μέσα στην άλλη, για καλύτερη μόνωση
- ο ήλιος είναι ψηλά στον ουρανό (καλοκαίρι - μεσημέρι)
- προσαρμόζουμε το μπροστινό μέρος του πάνελ ανάλογα με τη θέση του ήλιου, έτσι ώστε να στέλνει την ακτινοβολία στο σκεύος
- τοποθετούμε τον φορητό ηλιακό φούρνο σε απάνεμη θέση, όταν υπάρχει δυνατός αέρας
- στρέφουμε τακτικά το πάνελ προς τον ήλιο
Εάν ο ηλιακός φούρνος είναι τόσο καλός, γιατί δεν τον χρησιμοποιούν όλοι;
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διάδοση του ηλιακού φούρνου. Παρότι ο ηλιακός φούρνος είναι εύχρηστος και χρησιμοποιείται ήδη, σε ευρεία κλίμακα, παγκόσμια, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου δεν γνωρίζει καν ότι το μαγείρεμα με τον ήλιο είναι εφικτό. Όταν το μαθαίνουν, συνήθως υπάρχει ενθουσιασμός.
Μεγάλος ανασταλτικός παράγοντας για χρήση του ηλιακού φούρνου σε καθημερινή βάση, είναι η δυσκολία απαγκίστρωσης απ' όσα έχουμε συνηθίσει. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα των 300 ημερών ηλιοφάνειας το χρόνο, είμαστε πάρα πολλοί ακόμα εκείνοι που για να κάνουμε ζεστό μπάνιο ανάβουμε τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα...
Blogger Comment
Facebook Comment